Hayatın yoğunluğu içinde bazen ilişkiler ‘sığ’ hale gelebiliyor. Özellikle çocuk ve aile arasına mesafe koyabilen sağlıksız iletişim, iki tarafın birbirlerinden uzaklaşmasına yol açabiliyor...
Danışan: Kızım benimle konuşmuyor. Bu durum beni üzüyor. Onunla daha yakın olmak isterdim.
Dr.Başak: Kızınız kaç yaşında?
Danışan: 11 yaşında.
Dr. Başak: Henüz ergenliğe girmemiş. Onunla bu yaşlardayken sağlam ilişkiler kurmanız çok önemli. Ergenlikte bu iş daha zorlaşacak.
Danışan: Evet, büyüdükçe benden daha da uzaklaşacağını biliyorum, bundan da korkuyorum.
Dr. Başak: Haklısınız, çocuklar büyüdükçe aileden uzaklaşıp arkadaşlarla daha fazla vakit geçirir. Bir yandan da, internet hayatlarında önemli yer alıyor. Hem her türlü bilgiye ulaşabiliyorlar hem de arkadaş sohbetleri okul saatleri dışında da devam ediyor. Bu nedenle, çocuklarımızın dünyasından haberdar olmak, doğruyu yanlışı ayırt etmelerine yardımcı olmak ve çevresel etkileri denetlemek zorlaşıyor.
Danışan: “Kızım okul nasıl geçti?” diyorum, “İyi” diyor, sonra susuyor.
Dr. Başak: Beraber yaptığınız aktiviteler var mı?
Danışan: Pek var diyemem. Eşim de ben de işten geç geliyoruz. Geldiğimizde ikimiz de çok yorgun oluyoruz. Yemek hazırlığı, dersler derken yatma vakti geliyor.
Dr. Başak: En azından beraber akşam yemeği yiyebilirsiniz.
Danışan: Evet ama bazı geceler onu da yapamıyoruz.
Dr. Başak: Yemek saatleri, aile sohbetleri için çok önemli zamanlardır. Gün içinde yaşadıklarınızdan, ilişkilerinizden veya güncel konulardan bahsederken, ona da model olursunuz. İlgisini çekecek konulardan bahsederseniz o da yavaş yavaş sohbetlere katılmaya başlar.
Danışan: Onun ilgisini ne çeker bilmiyorum açıkçası.
Dr. Başak: Anladığım kadarıyla onu daha fazla tanımaya ihtiyacınız var.
Danışan: Sizce yeteri kadar tanımıyor muyum?
Dr. Başak: Çocuklar o kadar hızlı büyüyor ki, insan bazen onların ne zaman bebeklikten çıkıp, kendine özgü bir birey olduklarını fark edemiyor. Siz de gelişen zevklerini, ilgi alanlarını kaçırmış olabilirsiniz. Size bazı sorular soracağım, bunların hangilerini yanıtlayabileceğinizi bir düşünün. Yanıtlayamadığınız her bir soru kızınızla yapacağınız sohbet için bir konu başlığı olabilir:
1. Çocuğunuzun en sevdiği dersi ya da öğretmeni biliyor musunuz?
2. En yakın arkadaşı kim? Onunla neden iyi anlaşıyor?
3. Akrabalarından en çok kiminle anlaşıyor? O akrabasının hangi özelliklerini seviyor. Kiminle anlaşamıyor, neden?
4. En sevdiği oyun veya spor ne? Yeteri kadar yapabiliyor mu?
5. Hangi yetenekleri olsun isterdi?
6. Kendisiyle ilgili en sevdiği veya sevmediği özellik nedir?
7. En çok kime güveniyor, yardıma ihtiyacı olduğunda kimden yardım alabileceğine inanıyor?
8. En sevdiği kitabın adı ne? Şu anda bir kitap okuyorsa adını biliyor musunuz?
9. En son ne zaman çok kızmıştı ve bu kızgınlığıyla nasıl baş etti?
10. Büyüyünce kim gibi olmak istiyor? Hayran olduğu kahraman var mı?
Danışan: Bazılarına cevap verebilirim ama hepsinin cevabını bilmiyorum.
Dr. Başak: Kızınızı daha iyi tanımak için bunların dışında daha birçok konu konuşabilirsiniz.
Danışan: İş, güç derken, onun artık büyüyüp kendine ait bir dünyası olduğunu unutuyorum. Sadece okul sorunca da çocuk sıkılıyor haklı olarak.
Dr. Başak: Onunla konuşurken dikkat etmeniz gereken birkaç önemli noktayı da hatırlatmak istiyorum:
1. Onunla sadece direktif vermek için konuşmayın. Yani diyaloglarınız “Yatağını topla, ders çalış” ile sınırlı kalmasın.
2. Konuşurken onun göz hizasına gelmeye çalışın, gerekirse çömelin.
3. Onun anlayabileceği kısa cümleler ve yaşına uygun kelimeler kullanın.
4. Sohbetlerinizde tehdit, yargılama, küçümseme veya alay gibi olumsuz içerikler olmasın.
5. Anlatmak istediği şeyi anlatırken bocalarsa, sabırlı olup cümlesini bitirmesini bekleyin, ağzından lafı almayın.
6. Fikirlerini, yorumlarını ilgiyle dinleyin, değer verdiğinizi hissettirin. Onunla sohbet etmekten hoşlandığınızı, bunu sık sık yapmak istediğinizi söyleyerek sohbeti tamamlarsanız, sizinle konuşmak için can atacaktır.
