Psikiyatrist Dr. Talat Parman’ın dediği gibi, “Biz erişkinlerin inandığı ‘mutlu gençlik’ nerede? Yoksa bu bir efsane miydi?”
Hüzün ergeni sarmalar ve başkalaşımın gerçekleşmesini, gencin kendini bulmasını sağlar. Ancak süreç boyunca ‘genç’ bu özel ve sonu olan yaşantı ve hissiyattan haberdar değildir.
Gencin zihninde, ruhunda ve hatta bedeninde yaşanmakta olan değişim heyecan verici olmanın yanı sıra şaşırtıcıdır da.
Genç, bu süreç içerisinde hayata dair yeni bakış açıları geliştirir, zihninde oluşan yeni ve önemli sorulara yanıtlar arar, düzene- ailesine eleştiriler getirir. Bir de ‘aşk’ın sancıları başlar pek tabii.
Başkalaşım sürecinin beraberinde getirdiği yenilikler gencin hayatının her alanında farklılıklar yaratır elbette. Bunlar anne baba ile olan ilişkiler, özgüven kaybı/artışı, akran ilişkileri ve okula olan ilgi olarak sıralanabilir.
Ergenlik dönemine giren gençlerin birçoğu okul hayatında notlarda dalgalanma, akademik performansta düşüş, riskli davranış girişimleri (okul kırma, kopya çekme, sigara deneme, vb.), akran ilişkilerinde anlaşmazlıklar gibi kısa süreli problemler yaşarlar.
Ebeveynler bu gibi farklı yaşantıları soğukkanlı ve kabul edilebilir karşılamalı ve yıkıcı eleştirilerde bulunarak ergenin kendine olan güven ve inancını zedelememelidirler.
Ancak her anne baba mutlaka ergenin mahremiyetine özen ve saygı göstermek kaydı ile okul ve özel yaşamına dair bilgi sahibi olmalıdırlar. Bir hata, bir kusur görüldüğü takdirde asla ve asla bunu gencin yüzüne vurmamalı, sadece sıkıntısını anne ve/veya babası ile paylaşabilmesi için ortam yaratılmalıdır.
Ergenlerde okul problemleri neden olur?
Bireysel faktörler:
- Kronik hastalıklar
- Entelektüel veya bilişsel yetersizlik
- Davranışsal veya gelişimsel güçlükler ya da problemler
- Ruh sağlığı; depresyon ya da kaygı bozukluklarının yaşanmakta olması
- Yetersiz ebeveyn ilgisi
- Bir taciz öyküsü
- Düşük benlik saygısı
- Zayıf iletişim becerisi
- Dinleme, odaklanma ve/veya oturma tarzında güçlük yaşanmakta olması
Okul faktörü:
- Okulda zorbalık davranımı sergileyen akranların varlığı
- Okul kültürü, akademik çevresi ve/veya sosyal statüye dair uyumsuzluk hissi
- Zayıf okul ve akademik destek, eksik öğretmen desteği gibi
- Öğretmen ve diğer öğrenciler ile yeterince yakın ilişki kuramama
- Görevleri zamanında yetiştirememe
- Ağır disiplin cezaları
Ailevi faktör:
- Çocuklarının eğitim yaşantıları ile ilgili olmayan anne ve babalar
- Genç insanın ‘öğrenmesine’ destek olamayacak, huzursuz/mutsuz ev ortamı
- Boşanmalar ve aile içi ilişkilere dair problemler
- Aile içi ölüm, hastalık yaşantıları ve/veya ev ortamında bakım verilen ağır hastalar
Ailelere uyarı!
Araştırmalar, fiziksel ve ruhsal sağlığın okul performansı ile doğrudan ilişkili olduğunu gösteriyor. Bir insanın öğrenme davranışını gerçekleştirebilmesi için öncelikli olarak gözlemleyerek büyüdüğü bireylerin bu davranışı severek gerçekleştiriyor olması ve gerekli huzurlu, sevgi dolu ortamın sağlanmasının önemi yetişkinlerce unutulmamalıdır.
