Dışkının şekli ve rengi ne anlama geliyor?

Tuvalete girdikten sonra sifonu çekmeden önce durup, kakaya bir göz atmak sağlığımız hakkında bize çok önemli bilgiler veriyor. Aynı şekilde, idrar renginiz de sağlığınız hakkında bilgi edinmenin bir başka yolu. Tuvalete çıktıktan sonra klozeti kontrol etmek, dışkının renginde, kokusunda veya kıvamında bir değişiklik varsa bunu takip etmek gerekiyor çünkü bunlar çeşitli parazitlerden kansere kadar birçok hastalığın işareti olabiliyor. Sağlığınızda bir sorun olduğundan söz edebilmek için dışkı anormalliklerinin bir haftadan uzun süre devam etmesi gerekiyor. Dışkınız seyahat, stres, hormonal değişimler, diyet, uykusuzluk gibi birçok sebepten dolayı kısa süreli değişikliğe uğrayabiliyor ve bir-iki gün süren değişimler normal kabul ediliyor. İşte çeşitli dışkı türleri ve ne anlama geldikleri...

Dışkınızın şekli sağlığınız hakkında önemli ipuçları veriyor

Dışkınız sert, çıkmakta zorlanıyor ve küçük parçalar halinde geliyorsa...

Eğer dışkınız zor çıkıyorsa ve sertse muhtemelen kabızlık çekiyorsunuz. Lif alımınızı arttırmanız iyi olabilir. Yetişkin bir kadının günlük lif ihtiyacı 25 gram, erkeklerinse 38 gramdır. Ne kadar lif aldığınızı kontrol etmek için her gün ne yediğinizi bir yere not edebilirsiniz. Meyve, sebze, tam buğdaylı ekmekler, tahıllar ve çekirdekler gibi lif yönünden zengin gıdalarla beslenmeyi deneyin. Bol su içmek de bu süreçte önemli (Kabızlığa iyi gelen yiyecekler başlıklı yazımız da size yardımcı olabilir).

Dışkınız ishal gibi değil fakat çok yumuşaksa...

Eğer her gün bu şekilde çok yumuşak ve ishale yakın şekilde dışkılıyorsanız ve buna halsizlik, ağrı ve depresyon gibi semptomlar da eşlik ediyorsa, çölyak hastası olma ihtimaliniz var. Bu şekilde dışkılamak, bağırsaklarınızın glüteni rahatça parçalayamadığını gösteriyor (Çölyak hastalığı nedir? Nasıl beslenmek gerekir? başlıklı yazımızı da okumanızı öneriyoruz). Bu belirtilere sahipseniz mutlaka doktora danışın. Size glütensiz beslenme programı önerebilir.

Dışkınız batmak yerine yüzüyorsa...

Dışkınızın batmak yerine klozette yüzdüğünü görüyorsanız bunun sebebi muhtemelen bağırsaklarınızda fazla gaz birikmiş olması. Eğer çok fazla fasulye, mercimek, lahana gibi gaz yapan yiyecekler yiyorsanız bu görünümün olması normal ve bunda endişe edilecek bir şey yok. Diğer taraftan dışkıladığınızda yağlı bir tabaka görüyor veya dışkınız klozetin içine yapışıyorsa bir miktar fazla yağlı beslendiğinizi düşünebiliriz. Biraz yağ alımınızı azaltabilirsiniz. Bu uzun süren bir durum haline gelirse başka bir sorun olup olmadığını anlamak için doktora giderek dışkı testi yaptırmalısınız.

Dışkınız çok kötü kokuyorsa ve ishalseniz...

Eğer çürük yumurta gibi çok kötü kokuya ishal eşlik ediyorsa Giardia bağırsak paraziti enfeksiyonu (Giardiazis) olabilirsiniz. Bu parazit genelde su yoluyla bulaşıyor. Örneğin, yüzdüğünüz bir göl veya havuzdan, içtiğiniz yeterince arıtılmamış sudan bu paraziti alabilirsiniz. Bu parazit bazen de uzun süre kendini belli etmiyor, belirtiler haftalar sonra bile çıkabiliyor. Bu durumu yaşıyorsanız mutlaka doktora giderek bir dışkı testi yaptırmalısınız. Tedavisi için antibiyotik kullanmak gerekebiliyor.

Dışkınız çok inceyse...

Eğer dışkınız kalem gibi ince geliyorsa bunun sebebi kabızlık olabilir ve bu durumda lif alımınızı arttırmanız yeterli olur. Ancak eğer bu durum çok uzun süre devam ederse kanserle ilişkili olduğunu düşünülebilir. Bağırsakta bulunan bir çeşit tümör dışkının yolunu tıkayarak onun bu şekilde çıkmasına sebep verebilir. Böyle bir durumdan şüpheleniyorsanız en kısa zamanda doktorunuza danışmanızı öneriyoruz. Kolonoskopi ile sebebi öğrenilebilir.

Dışkınız sıvı ve yeşil renkliyse...

Eğer yeşil ve sıvı dışkılıyorsanız bunun sebebi tıptaki adı "clostridium difficile" olan çok tehlikeli bir bakteri olabilir. Bu bakterinin en önemli ortaya çıkış sebebi bilinçsiz antibiyotik kullanımıdır. Yersiz ve gereğinden fazla antibiyotik kullandığınızda bağırsaklardaki faydalı bakteriler yok oluyor ve bunun gibi bakterilerin oluşmasına zemin hazırlıyor. Bu bakteri ishal ve kolite sebep oluyor. Böyle belirtiler varsa, acilen doktora danışmanızı öneriyoruz.

Dışkınız siyah veya kırmızı renkteyse...

Dışkınız siyah veya kırmızı renkteyse bu dışkınızda kan olduğu anlamına geliyor ve bu da ülser veya kolon kanseri sebebiyle iç kanama ihtimalini düşündürtüyor. Böyle bir durum varsa hemen doktorunuzu bilgilendirmenizi öneriyoruz. Tuvalette bir miktar kan görülmesi bazen hemoroid ile de ilişkilendiriliyor.

👇İZLE: DIŞKIDA KAN NEDENLERİ👇

Çok koyu renkli ve siyah dışkı fazla demir alımından kaynaklanabilir. Bir-iki gün içinde renk normale dönmeye başlarsa endişe etmenize gerek yok.

İdeal dışkı nasıl olmalı?

Sağlıklı dışkı sosis veya yılan şeklinde, 10-20 cm uzunluğunda, kahverengi, pürüzsüz ve yumuşak olan dışkıdır. İdeal dışkı çok fazla zorlanmadan, ıkınma gerektirmeden ve acıtmadan hızlıca vücuttan atılır. Çıktıktan sonra çok az ses çıkararak klozetin dibine doğru yavaşça batmalıdır. Dışkıyla birlikte biraz koku ve biraz gaz çıkması da normal kabul ediliyor. Dışkıyı daha kolay atabilmek için klozette oturma şekli de çok önemli bir faktör. Çömelerek dışkılamak en sağlıklısı. Bu konuyla ilgili yaptığımız detaylı araştırmayı Kanıtladı: Tuvalette yanlış oturuyormuşuz! başlıklı yazımızda okuyabilirsiniz.

Ne kadar sıklıkta dışkılamak gerekiyor?

Sağlıklı dışkılama sıklığı aslında kişiden kişiye göre değişiyor. Vücut ritminize göre kendi rutininiz kendiliğinden oluşuyor. Dr. Mercola dışkılama sıklığını şöyle açıklıyor: "Günde üç kere dışkılamak da, haftada üç kere dışkılamak da normal kabul edilebilir. Önemli olan ne kadar rahat ve kısa sürede tuvalete çıkmanızdır. Bir anormallikten söz etmek için dışkılama rutininizde ani bir değişim olması gerekir. İlaçlar, hormonal değişimler, uyku bozuklukları, egzersiz, diyet, ameliyat, seyahat ve stres gibi birçok sebep dışkılama rutininizi etkileyebilir."